Bilgisayarınızda herhangi bir sorun yaşadığınızda, cache’lerini temizle tavsiyeleri almışsınızdır. Yada tarayıcınızda arama geçmişinizi temizlerken, cache (önbellek) terimi ile karşılaşmışsınızdır. Peki ama cache ne demek, neden temizlemeniz önerilir? Cache ne işe arar? Modern teknoloji için neden önemlidir? Cache temizleme nasıl yapılır? Önbellekler hakkında bilmeniz gereken her şey bu yazımızda.
Cache Nedir?
Önbellek, verileri hızlı bir şekilde almayı kolaylaştırır. Ve bu da cihazların daha hızlı çalışmasına yardımcı olmaktadır. Önbelleği bir hafıza bankası gibi düşünürsek, bir web sitesini her ziyaret ettiğinizde veya bir uygulamayı açtığınızda verileri yeniden indirmek yerine, lokal olarak erişimi kolaylaştırır.
Önbelleklerin önemli bir rol oynadığı 3 ana alan vardır;
- Cihazlar ve Yazılım
Masaüstü bilgisayar, dizüstü, akıllı telefon ve tabletlerin yazılımında ki bilgi işlemeden sorumlu temel bileşen olan CPU veya merkezi işlem birimi kendi ön belleğine sahiptir.
CPU önbelleği, CPU’nun sık kullanılan bilgileri kolayca almasına yardımcı olmak için tasarlanmış küçük bir bellek bloğudur. Cihazınızın ana belleğinin talimatlarını yürütmek için, kullandığı verileri çok hızlı bir şekilde depolar.
- İnternet Tarayıcıları
Her web tarayıcısı kendi önbelleğini korur. Microsoft Edge, Chrome, Firefox, Safari vs. Bir tarayıcı önbelleği, tarayıcınızın ziyaret ettiği web sitelerini görüntülemek için ihtiyaç duyduğu dosyaları depolar. Bunlar, HTML dosyaların gibi unsurların yanı sıra CSS stil sayfaları, Javascript’ler, çerezler ve resimler içerir.
Örneğin, bir alışveriş sitesini ziyaret ettiğinizde, ziyaret ettiğiniz ürün sayfalarıyla ilişkili tüm resimleri, sayfaları işlemek için gereken HTML ve diğer komut dosyalarını, giriş bilgileriniz ve alışveriş sepetinizin içeriği gibi kişileştirilmiş bilgilerini depolar. Tarayıcı önbellek temizleme işlemini yaparsanız, siteler tekrar oturum açmanızı ve ayarlarınızı yeniden düzenlemenizi isteyecektir.
- Uygulamalar
Tarayıcılar gibi, uygulamalar da önemli gördükleri dosyaları ve verileri kaydeder, gerektiğinde bilgileri hızlıca yeniden yükleyebilirler. Yine de her uygulama farklıdır ve bu nedenle önbelleğe aldığı veri türü değişiklik gösterir. Ancak görüntüleri, video resimlerini, arama geçmişini ve diğer kullanıcı tercihlerini depolayabilir.
Önbelleklerin Faydaları
Kullanıcı açısından baktığımızda, önbelleklerin üç ana avantajı vardır:
- Her şeyin daha hızlı çalışmasını sağlarlar.: Bir önbelleğin en önemli yararı, sistemin performansını artırmasıdır. Örneğin, web sitesi dosyalarının yerel kopyalarını depolayarak, tarayıcınızın bu bilgileri yalnızca ilk ziyaretinizde indirmesi gerekir ve yerel dosyaları sonraki ziyaretlerde yükleyebilir.
- Verileri kaydederler.: Uygulamalar; performansın iyileştirilmesine yardımcı olmak için son zamanlarda ve sık kullanılan verileri önbellekte depolar. Bu yalnızca uygulamaların hızlı çalışmasına izin vermekle kalmaz, bazı durumlarda uygulamaların “çevrimdışı” çalışmasına da izin verebilir. Örneğin, internet erişiminiz yoksa bir uygulama, bağlantı olmadan da çalışmaya devam etmek için önbelleğe alınmış verileri kullanabilir.
- Verileri daha sonra kullanmak üzere depolarlar.: Dosyaları yalnızca bir kez indirmek çok fazla verimlilik ve hız sağlar. Dosyanın kopyası önbellekte depolanırsa, uygulamanın zamanı, pil gücünü ve onu ikinci kez indiren diğer kaynakları boşa harcamasına gerek kalmaz. Bunun yerine, uygulamanın yalnızca değiştirilmiş hali veya yeni dosyaları indirmesi gerekir.
Olumsuz Yönleri
Önbellek temizleme zararlımı? Önbelleği temizlemek gerekli midir? Önbellek silinirse ne olur? Modern yazılım büyük ölçüde önbellek kullanımına bağlı olsa da bazı dezavantajları da vardır:
- Çok fazla depolama alanı kaplayabilirler. Önbellek, bir uygulama tarafından kullanılan küçük bir dosya deposudur. Ancak bazı önbellekler aşırı derecede büyüyebilir ve cihazınızdaki boş alanı sınırlayabilir. Cache temizleme işlemi gereklidir. Önbellek silme, büyük miktarda belleğe yer açabilir.
- Bozuk bir önbellek, uygulamanın kötü çalışmasına neden olabilir. : Önbellekte saklanan bir dosyada bir sorun varsa, uygulamanın verileri yanlış görüntülemesine, aksatmasına ve hatta çökmesine neden olabilir. Tarayıcı sorunları yaşamamak için önbelleği temizlemek gerekir.
- Önbellekler, uygulamaların bir web sayfasının en son sürümünü veya diğer verileri yüklemesini engelleyebilir. Uygulamalar, son ziyaretten bu yana değişmeden dosyaları görüntülemek için önbelleği kullanır. Her zaman işe yaramayabilir. Bazen web sitesinin en son sürümünü veya diğer bilgileri görmenin tek yolu önbelleği temizlemektir, böylece bu uygulama yeni versiyonda yüklenir.
Önbelleğin dezavantajları göz önüne alındığında, önbellek temizleme pratik açıdan mantıklıdır. Bozuk dosyalara ek olarak, önbellek çok büyürse veya bilgisayarınızda depolama alanı azalmaya başlarsa, bu sorunlar bilgisayarınızın performansını da etkileyebilir.
Cache temizleme, bilgisayarınızın daha verimli çalışmasını sağlamak için tasarlanmış dosyaları da ortadan kaldırır. Örneğin, tarayıcı önbelleğini temizlemek, genellikle tüm favori web sitelerinize yeniden giriş yapmanız gerektiği anlamına gelir. Alışveriş sepetlerinin veya sepetlerin içeriği de dahil olmak üzere, sahip olduğunuz özel kişiselleştirmelerinizi kaybedersiniz.
Yorum Ekle